10
Bülten
TEMMUZ 2016
Y e n i d o ğ a n B e b e k l e r d e S a r ı l ı k D ü z e y i n i B e l i r l e y e n C i h a z
TÜBİTAK BİLGEM yenidoğan bebeklerde kan alımına ge-
rek olmadan sarılık düzeyini belirleyen cihaz geliştirdi.
Ülkemizin tıbbi cihaz sektörüne yüksek teknolojiye sahip
yerli ürünler kazandırabilmek amacıyla, TÜBİTAK BİLGEM
Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü (UEKAE)
tarafından multidisipliner bir ekip (Biyoelektronik Cihaz ve
Sistem Geliştirme Grubu) oluşturularak başlatılan pilot pro-
je kapsamında, yenidoğan bebeklerde kan alımına gerek
olmadan sarılık seviyesini belirleyen cihaz geliştirildi.
Transkütan Bilirubin Ölçüm Cihazı (SOBE) sayesinde, yeni-
doğanlarda acısız, kolay, güvenli, maliyeti düşük ve hızlı bir
şekilde sarılık tespiti yapılabilecek. 70 milyonu aşan nüfusu
ile ülkemizin sağlık harcamalarının büyük bir yekûn tuttuğu
ve bu harcamaların çok az miktarının yerli ürünler ile karşı-
lanabildiği dikkate alındığında, proje ülkemiz adına ayrıca
önem taşıyor.
Yenidoğan sarılığı, yenidoğan bebeklerin yüzde 60’ında
görülen ve bazen ciddi sekellere sebep olan bir klinik du-
rum. Yüksek sarılık düzeyleri, kernikterus olarak bilinen be-
yin hasarına sebep olabiliyor. Yenidoğan sarılığının değer-
Yenidoğan Bebeklerde Sarılık
Düzeyini Belirleyen Cihaz
lendirilmesi ve takibinde kullanılan esas yöntem ise total
serum bilirubin düzeyinin ölçülmesi. Bu yöntemde bebek-
lerden kan alımı gerekiyor. Bu süreç ağrılı, enfeksiyona açık,
zahmetli, uzun süre gerektiren ve yüksek maliyetli olduğu
için, sağlık çalışanları ve aileler tarafından tercih edilmiyor.
Alternatif olarak non-invasif bir yöntem olan transkütan öl-
çüm ile güvenli, kolay, acısız, maliyeti düşük ve hızlı bir şekil-
de sarılık tespiti ve tâkibi yapılabiliyor.
Yenidoğanlardan Kan Alımına Son
TÜBİTAK BİLGEM’in medikal alandaki ilk ürünü olan SOBE
(Transkütan Bilirubin Ölçüm Cihazı) yenidoğanlarda kan alı-
mına gerek olmadan, optik olarak sarılık seviyesinin belir-
lenmesinde kullanılıyor. Özgün optik düzeneğinde yer alan
geniş spektrumlu LED ışık kaynağı ile ölçüm alınacak yeni-
doğan deri yüzeyi aydınlatılıyor ve deri altından yansıyan
ışık toplanıyor. Toplanan ışık, BİLGEM ekibi tarafından ge-
liştirilen algoritma ile analiz edilip, hemoglobin, melanin ve
derinin kalınlığı gibi etkiler elimine edilerek sarılığa sebep
olan bilirubin miktarı hesaplanıyor ve sarılık seviyesi sayısal
olarak kullanıcıya gösteriliyor.
Etkinliği, Kartal Dr. Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Has-
tanesi’nde yapılan klinik testlerle kanıtlanan SOBE cihazının
diğer özelliklerinden bazıları şöyle: Uluslararası patent baş-
vurusu yapılan özgün optik tasarım (PCT/IB2016/050375);
Hafif, kompakt ve ergonomik (tasarım tescil no: 2015
01029); Kullanımı kolay, kullanıcı dostu menü ve adım-adım
kullanım gösterimi; Ölçüm sonuçlarının risk eğrisi üzerinde
gösterimi ile tedavi kararında yardımcı; Kablosuz şarj imkânı
ve uzun batarya ömrü; Deri üzerinden optik ölçümü 0.1 sa-
niyede tamamlama; Muadil cihazlardan daha kolay ve ucuz
üretim.
