Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu
ARALIK 2013
“Helikopter düşse bile iletişim kurulabilecek”
HATS’ın kullanılmaya başlanmasıyla birlikte helikopter-
lerle anlık haberleşme sağlanabileceğini belirten Bodur,
“Cihazın içinde yer alan çarpma algılayıcısı sayesinde ani bir
darbe sezildiği anda acil durum bildirimi yapılarak zaman
kaybetmeden yetkililerin bilgilendirilmesi sağlanıyor. Uçuş
esnasında güç kesintisi, pilotun elle komutu ve beklenen-
den uzun süreli haberleşme kesintileri acil durum olarak
değerlendirilerek yer tespiti yapılıp daha hızlı hareket edile-
bilecek. Bu sistem sayesinde hava araçlarıyla her an iletişim
kurulabilecek ve yer tespiti yapılabilecek” dedi.
Sistem nasıl çalışıyor?
Bodur, HATS’ın hava araçlarına takılan Hava Aracı Takip
Cihazı (HATC) ve hava araçlarının takibinin sağlandığı Hava
Aracı Takip Merkezi (HATM) bileşenlerinden oluştuğunu söy-
ledi. HATC’ın, hava aracının konum, hız ve yükseklik bilgile-
rini periyodik olarak HATM’ye gönderdiğini belirten Bodur,
“Hava araçlarının harita üzerindeki konumları gelen konum
verisine uygun olarak güncelleniyor. Acil durumdaki hava
araçları harita üzerinde farklı renk ile gösterilerek sesli ikaz
veriliyor. Cihaz içinde bulunan çarpma algılayıcısı sayesinde
ani bir darbe sezildiği anda acil durum bildirimi yapılarak za-
man kaybetmeden yetkililerin bilgilendirilmesi sağlanıyor.
Gerektiğinde hava aracı ile GPRS üzerinden bas-konuş tarzı
sesli görüşme de yapılabiliyor. Haberleşme hem GSM hem
de uydu şebekesi üzerinden yapılabildiği için iletişim daha
güvenli oluyor ” dedi.
Tüm hava araçlarında uygulanması hedefleniyor
HATC’ın olası bir güç kesintisinde dahi 30 dakika çalışabil-
diğini ifade eden Bodur, “Cihaz, yoğun titreşim, sıcaklık de-
ğişimi, su, tuz, alçak basınç, elektromanyetik ve elektrostatik
etkenlere dayanıklı, sağlamlaştırılmış bir donanım yapısına
sahip. Sistem, öncelikle DHMİ'ye ait iki adet Eurocopter EC-
145 helikopterde kullanılmaya başlandı. Sistemin yaygın-
laştırılarak Türkiye Hava Sahasında VFR uçuş gerçekleştiren
tüm hava araçlarında kullanılacak” dedi.
31
