25
Sanayici Nihat Güçlü, 7 ay çalıştığı Afşin Elbistan Kömür
Santrali’nin çevreye ve insanlara verdiği zararı gördükten
sonra, proje ekibi ile birlikte Türkiye’nin ilk yüzde yüz yerli
‘Baca Gazı Arıtma Filtresi’ni üretti. Kükürt dioksitin %98, azot
oksitlerin %70 ile karbon monoksit karbon dioksit gazlarının
%70 oranında salınımını engelleyen ilk cihazı geliştirdikleri-
ni söyleyen Nihat Güçlü, prototip üretimi yapıklarını ve pa-
tent aldıklarını belirtti. Filtre üretiminin dünyada belli başlı
bazı ülkeler tarafından yapıldığını dile getiren Güçlü, pro-
jenin Türkiye’deki santrallerde kullanılması için ise Enerji ve
Tabii Kaynaklar Bakanlığı’yla birlikte TÜBİTAK KAMAG projesi
başlatılması kararı aldıklarını dile getirdi.
TEYDEB desteğiyle geliştirilen filtre sistemi hakkında bilgi
veren proje yürütücüsü Selami Bekmezci, projenin Türki-
ye’de bu alanda yapılan ilk çalışma olduğunu belirterek, “Biz
projeyle havayı kirleten maddeleri tek ünitede yeni ve yerli
bir sistemle atık bırakmadan arıtmayı hedefleyerek çalışma-
larımıza başladık. Bizim için çevrenin korunması önemli bir
konuydu. Şu an faaliyet gösteren sistemlerde enerji santral-
lerinde her gün binlerce ton baca gazı arıtım atığının alçı
taşı balçığı halinde atık depolama alanına nakledilmesi ile
yüzlerce hektar arazi kullanılmaz hale geliyor. Biz sistemle
arıtım maliyetlerini düşürdük ve arıtılan maddelerden de
katma değere sahip ürün elde ettik. Sistemle doğaya salınan
karbon oksit gazlarının 2050 yılı kriterlerinin tamamı tutulu-
yor. Geliştirilen beş yüzün üzerinde testte karbonu % 94-96
seviyelerinde tuttuğumuzu kanıtladık” dedi.
Türkiye'de Maliyetler Onda Birine Düşecek
Filtre sisteminin uygulanmasına yönelik de bilgi veren
Bekmezci, ortalama 100-150 milyon dolara yapılan bir arıt-
ma sisteminin maliyetinin geri kazanılması eski yöntemler-
de mümkün değil iken bu sistemle yatırım maliyetlerinin
de sistemlerin kapasitesine göre geri kazanılabileceğini
açıkladı. Bekmezci, cihazın yapılışında kullanılan malzeme-
ler hakkında şunları belirtti: “Oluşan baca gazı, ıslak yıkama
kulesinde mineralli kimyasalımız ile yıkamaya tabi tutuluyor.
Reaksiyon sonucu oluşan arıtım atığı sistemin alt kısmından
sıvı gübre olarak alınıyor. Yanan kömüre ve çıkan gaza göre
baca sistemini geliştirdik. Cihazda püskürtme ve skada sis-
temlerini de kullandık.”
Depolanan Karbondan Gübre Üretiliyor
Türkiye’de kullanılan mevcut arıtma sistemlerinde binler-
ce ton baca gazı arıtım atığının oluştuğunu dile getiren Bek-
mezci, TEYDEB desteğiyle geliştirdikleri sistemle, baca gazı
atığının gübreye dönüştürüldüğünü dile getirdi. Bekmezci,
kendi yaptıkları testlerde gübrenin bitkiler için oldukça fay-
dalı olduğunu tespit ettiklerini ancak bilimsel sonuçlar ala-
bilmek için Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı ile TAGEM
Projesi başlattıklarını ifade etti.
Projenin geliştirilmesi için yapılan çalışmalar hakkında ise
proje Koordinatörü Halil Kazaz bilgi verdi. Kazaz, en büyük
amaçlarının sistemi Türkiye’de endüstriyel alanda kullanmak
olduğunu ve bu amaçla Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlı-
ğı ile KAMAG projesine başladıklarını söyledi. Kazaz, “filtre
sistemini Türkiye’de kamu ve özel sektörde ihtiyaç duyulan
alanlarda kullanmak istiyoruz. Böylece hem çevreyi korumak
hem de mevcut sistemler için harcanan çok yüksek meb-
lağları engellemek istiyoruz” dedi. Sistemi kömür ve petrol
kullanan, başta termik santraller olmak üzere asfalt üretim
tesisleri, toplu konut ısıtma sistemleri, gemiler, demir-çelik
sektörü gibi pek çok alanda kullanılması ile elde edilecek
gübre ile de tarımda rekabetin daha iyi şartlarda oluşması
sağlanmış olacak. Bu sistem ile termik santraller hakkındaki
olumsuz sağlık ve sosyal tepkilerde azalmış olacak.
