Çocukların ve gençlerin bilime olan ilgi ve meraklarını artıracak, teknolojiyi daha doğru kullanmalarını sağlayacak Bilim Merkezleri’nin 2016 yılı itibarıyla tüm büyükşehirlerde, 2023 yılı itibarıyla tüm illerde kurulması planlanıyor. Bugüne kadar Konya, Kocaeli, Kayseri, Bursa ve Elazığ , “4003-Bilim Merkezi Kurulması Destek Çağrısı” kapsamında TÜBİTAK’tan destek aldı. Konya, Kocaeli ve Elazığ’daki Bilim Merkezleri ise ziyarete açıldı. Devam eden projelere TÜBİTAK’ın toplamda 180 Milyon TL civarında desteği söz konusu. Toplamda ise TÜBİTAK 1 Milyar TL’yi aşkın bir destek sağlayacak. Bu açıdan bilim merkezleri ülkemizin gelecek vizyonu çerçevesinde bilim ve teknolojide gerçekleştireceği önemli atılımların stratejik bir altyapısı olacaktır.
Bilim Merkezleri Neyi Amaçlıyor ?
TÜBİTAK, Türkiye’de bilim merkezlerini yaygınlaştırarak bilimsel düşüncenin gelişmesini ve bilim kültürünün yaygınlaşmasını, topluma düşünen ve sorgulayan öncü bireyler kazandırmayı, Türkiye’deki bilimsel birikime ihtiyaç duyduğu sıçramayı yaptırmayı amaçlıyor. Bu amaç doğrultusunda, 2008 yılından bu yana Bilim Merkezlerine destek veren TÜBİTAK, il belediyelerinin ve uygun görülen diğer kamu kurumlarının Bilim Merkezi Projelerini destekliyor. Başvurular, bütçe imkânları ve başvuruda bulunan ilin hazır olma durumu göz önünde bulundurularak değerlendiriliyor.
Bilim Merkezleri Nedir?
Bilim merkezleri, farklı yaş gruplarından, farklı birikime sahip bireyleri bilimle buluşturarak, bilim ve teknolojiyi toplum için anlaşılır ve ulaşılır bir hale getiren, etkileşimli öğretim yaklaşımı ile ziyaretçilerini denemeye ve keşfetmeye teşvik eden, bilim ve teknolojinin önemini toplum gözünde artırmayı amaçlayan, deneysel ve uygulamalı etkinlikler içeren, kamu yararı gözeten, kar elde etmek amacıyla kurulmayan, kamu ve/veya özel sektör kaynakları ile finanse edilen merkezlerdir.
Bilim merkezleri, kişilerin tüm duyularına hitap eder; isteyene okuyarak, isteyene izleyerek ya da dinleyerek, isteyene uygulayarak yani dokunarak öğrenme fırsatı sunar. Bilim merkezleri farklı yaş gruplarından ve farklı eğitim düzeylerinden bireyleri bilimle buluşturan, keşfetme, soru sorma ve tartışma imkânı sunan; bilime merakı tetikleyen ve yaşam boyu öğrenmeyi destekleyen ortamlardır. Bilim merkezleri, günlük olaylara bilimsel bir bakış açısıyla yaklaşabilme yönünde bir ufuk açar. Bilim merkezlerinin amacı tüm bilgileri tam anlamıyla vermek değil, kişilerin bilime olan ilgilerini artırmak ve dikkatlerini çekebilmektir.
Bilim merkezi sergilerinde, herhangi bir bilimsel konu ziyaretçilerin etkileşimini sağlayacak şekilde, bazen bir bilgisayar oyunu, bazen mekanik veya elektronik düzenekler, bazen de sadece basit ahşap oyuncaklarla anlatılabilir. Amaç, ziyaretçilerin zihninde “Neden, nasıl?” sorularını uyandırmak ve onları sergilerin yanında bulunan kısa açıklamalar ile bilgilendirmektir.
Bilim Merkezlerinden Beklenen Yararlar Nelerdir?
Bilim merkezlerinin başlıca amaçları, toplumun bilim ve teknolojiye olan ilgi ve merakını artırmak ve toplumun temel bilimleri, mühendislik bilimlerini, teknolojiyi ve sağlık bilimlerini daha iyi anlamalarını sağlamak. Bu amaçlar, nitelikli insan kaynağının artmasını ve ülkemize katma değer sağlayabilecek bir neslin yetişmesini destekliyor.
Bilim merkezleri yaşam boyu öğrenme için oldukça uygun mekânlardır. Bilim merkezlerinin en karakteristik özelliği olan etkileşimli yaklaşım, öğrenmeyi destekler. Etkileşimli ve aktivite tabanlı bilim merkezi eğitim programlarına katılan öğrencilerin yaratıcılık, algı, mantık gelişimi, iletişim becerileri ve bilime karşı olumlu tutumlarında ölçülebilir düzeyde bir artış olduğu görülüyor. Bilim merkezleri merakı tetikler ve araştırmacı, öğrenmeye meraklı nesillerin yetişmesine katkıda bulunur. İnsanların bilime karşı olan tutumlarını ve düşüncelerini değiştirerek hayatlarına etki eder. Bilimin ulaşılamaz bir olgu olmadığını, aksine yaşamın içinde sürekli yüz yüze olunduğunu eğlenceli sergi ve materyallerle ortaya koyar.
Bilim Merkezlerinin Çocuklara Katkısı Nedir ?
Bilim merkezleri çocukların ve gençlerin bilimsel konuları ilgi çekici objelerle deneyimleyebildikleri, bilime karşı olumlu bir yaklaşım geliştirdikleri okul dışı ortamlardandır. Bilim merkezleri örgün eğitimin eksik bir yönü olarak kabul edilebilecek, çocuklara ve gençlere bilimin hayatın içerisinde olduğu fikrini kazandırma konusunda oldukça başarılıdırlar. Merak duygusu, ilgi, öğrenme isteği gibi örgün eğitimde ihmal edilebilen konular, bilim merkezlerinde desteklenir.
Bilim Merkezleri İlgi Görüyor mu ?
Bir yılı aşkın süredir hizmet veren Konya Bilim Merkezi bugüne kadar yaklaşık 300.000 ziyaretçi ağırladı. Konya halkının dışında komşu illerden de ziyaretler oldu. Kocaeli ve Elazığ Bilim Merkezleri de, yeni açılmış olmalarına karşın, yoğun olarak ziyaret ediliyor. Yurtdışındaki bilim merkezleri ile karşılaştırıldığında bireysel ziyaretlerin, yurtdışındaki bilim merkezlerine göre düşük olduğu görülüyor. Ülkemizdeki bilim merkezlerinin sayılarının artması ve bilim merkezi kültürünün toplumumuzda yerleşmesiyle birlikte, bireysel bilim merkezi ziyaretlerinin de artacağı tahmin ediliyor.
05.08.2015