30
Bülten
ŞUBAT
2016
GAP’ın Drenaj Sulama Sularının Kalitesi ve
İçerdiği Kirleticiler Belirlenecek
Orman ve Su İşleri Bakanlığı (OSİB) Su Yönetimi Genel Mü-
dürlüğü ve TÜBİTAK MAM Çevre ve Temiz Üretim Enstitüsü
(ÇTÜE) ortaklığında yürütülecek olan “GAP Bölgesi’nde Su-
lamadan Dönen Suların Kontrolü ve Yeniden Kullanımı İçin
İyileştirilmesinin Araştırılması Projesi”nin açılış toplantısı
Ankara’da gerçekleştirildi.
Proje açılış toplantısına, TÜBİTAK MAM Kurumsal Gelişim
Başkan Yardımcısı Ali Tavlı, ÇTÜE Müdürü Dr. Selma Ayaz,
OSİB Su Yönetimi Genel Müdürü Prof. Dr. Cumali Kınacı,
Harran Üniversitesi, Dicle Üniversitesi, Devlet Su İşleri Genel
Müdürlüğü, GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Çevre
ve Şehircilik Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
temsilcileri katıldı.
Açılışta konuşan MAM Başkan Yardımcısı Ali Tavlı, GAP
Bölgesi’nde yürütülecek olan bu proje ile drenaj sulama
sularının kalitesi ve içerdiği kirleticilerin araştırılacağını, su-
lamadan dönen drenaj sularının kalitesinin iyileştirilerek ye-
niden sulamada kullanılması amacıyla uygun yöntemlerin
geliştirileceğini belirtti.
OSİB SuYönetimi Genel Müdürü Prof. Dr. Cumali Kınacı ise,
açılış konuşmasında, projenin ülke için önemini ve amacını
anlattı. TÜBİTAK MAM araştırmacılarından Proje Yürütücüsü
Dr. Burcu Uyuşur Kıran, proje tanıtımını içeren ve iş paketle-
rini detaylı olarak anlatan bir sunum gerçekleştirdi.
GAP Bölgesinde Drenaj Sulama Sularının Kalitesi ve İçer-
diği Kirleticiler Belirlenecek
GAP Bölgesi zengin toprak ve su kaynaklarına sahiptir.
Türkiye’de ekonomik olarak sulanabilir 8,5 milyon ha arazi-
nin 1,8 milyon ha’ı (%21) bu bölgededir. Fırat ve Dicle ne-
hirlerinin Türkiye sınırları dâhilindeki ortalama su potansi-
yeli yılda 52,9 milyar m3 olup, ülke toplam potansiyelinin
%28’ini oluşturmaktadır. Bölgenin yüzölçümü 75.308 km2
olup, Türkiye yüzölçümünün % 9,7’sini oluşturmaktadır. Bu
proje ile GAP Bölgesi’nde drenaj sulama sularının kalitesi ve
içerdiği kirleticiler belirlenecektir. Sulamadan dönen drenaj
sularının kalitesinin iyileştirilerek yeniden sulamada kulla-
nılması için uygun metotlar geliştirilecektir.
Tarımsal Sulama ve Drenajda Su Yönetiminin Önemi
Suyun etkin kullanımı, doğru planlanmış ve inşa edilmiş
sulama ve drenaj sistemleri yanında en uygun su yönetimi-
ne bağlıdır. Ülkemizde kullanılan 44 milyar m3’lük su kayna-
ğının % 72 gibi büyük bir bölümünün sulamada kullanıldı-
ğı ve sulama sistemlerinin yaklaşık % 80’inin yüzey sulama
sistemlerinden oluştuğu göz önüne alındığında, tarımsal
sulama ve drenaj alanında su yönetiminin önemi açıkça
görülmektedir. Ayrıca, ülkemizdeki kurak dönemlerin artışı
ve suyun tasarruflu kullanılması gerektiği göz ününde bu-
lundurularak, sulamadan dönen drenaj sularının kalitesinin
iyileştirilmesi ve yeniden sulamada kullanılması bir zaruret
arz etmektedir. Sulu tarım uygulamalarında tarımsal drenaj,
sulamanın ayrılmaz bir parçası olarak kabul edilmektedir.
Ancak, drenaj sularının kalitesi deşarj edildiği alıcı ortam-
lar için önemli bir risk oluşturmaktadır. İçeriğinde yer alan
kirleticiler sebebiyle alıcı ortama verilmeden önce, iyileşti-
rilmesi veya kalitesi uygun ise tekrar sulamada kullanılması
gerekmektedir. Sulamadan dönen drenaj sularının içeriğin-
de; pestisitler, toksik iz elementler, besinler (azot ve fosfor),
sediment, bakteri, sıcaklık, sülfür bileşikleri ve tuzluluk gibi
kirleticiler bulunabilmektedir.
T Ü B İ T A K M A M
