Türk Mühendisler X-ray’dan Daha Üstün Sistem Geliştirdi

-A +A

TÜBİTAK öncülüğünde başlatılan projede x-ray cihazlarından daha üstün özellikli bir sistem geliştirildi. Sistem ile bomba, silah ve uyuşturucu taşıyanlar 10 metreden tespit edilecek.

Sivil ve askeri tesislerin girişlerinde insan üzerinde gizlenmiş tehlikeli maddelerin tespit edilmesi amacıyla Milli Savunma Bakanlığı Ar-Ge Teknoloji Dairesi Başkanlığı ile TÜBİTAK MAM Malzeme Enstitüsü, Uluslararası Yüksek Teknoloji Laboratuvarı ve BİLKENT NANOTAM arasında başlatılan proje ile Terahertz Görüntüleme Sistemi geliştiriliyor. Projenin gerçekleştirilmesi için TÜBİTAK Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projeleri Destekleme Programı (1007) kapsamında Ar-Ge desteği verildiğini açıklayan Bakan Ergün, yeni geliştirilen sistemin askeri ve sivil tesis girişlerinde kullanılan x-ray teknolojisine tamamlayıcı alternatif olacağını söyledi. Türk mühendislerin geliştirdiği sistemde “terahertz” teknolojisinin kullanıldığını ifade eden Bakan Ergün, “Sistem ile 10 metre uzaklıkta 3 santimetre çözünürlükte görüntü alınacak. Elde edilecek görüntüyle üzerinde silah, bıçak ve bomba gibi tehlikeli obje taşıyan insanlar güvenli bir uzaklıktan tespit edilecek. Bunun yanında savunma sanayi, ulusal güvenlik, havacılık ve uzay sanayisinde kullanılan fiber kompozit malzemelerin üretim öncesi kalite ve homojenite kontrolü, biyoloji ve sağlık bilimleri, tahribatsız ölçümlendirme, gıda ve tarımsal ürünlerin kalite kontrolü yapılabilecek. Uyuşturucu ve yasa dışı kimyasal malzemelerin tespiti de 10 metreye kadar yapılabilecek” dedi.

Sistemin diğer teknolojilere göre üstün yönlerinin olduğunu da açıklayan Bakan Ergün, şunları söyledi: “Sağlık için zararsız olması ve güvenli bir mesafeden görüntü alabilmesi nedeniyle hamile bayanlar ve çocuklara yönelik de kullanılabilecek. İlgili frekans bandında alıcı ve sensör sistemlerinin geliştirilmesi ile de ülkemizde bu teknolojinin geliştirildiği ilk proje olacak.”

Havaalanı ve güvenlik tesislerinde kullanılan x-ray cihazlarının çanta, giysi ve eşyaları kontrol etmekte kullanıldığını, insanların ise manyetik algılayıcı çemberlerden geçirildiğini anımsatan Bakan Ergün, gerektiği durumlarda yolcuların ayakkabılarının dahi x-ray cihazına gönderildiğini vurguladı. Bu işlemlerin uzun kuyrukların oluşmasına sebep olduğunu aktaran Ergün, zararsız terahertz ışınımları sayesinde yolcuların güvenlik çemberinden direk geçebilir duruma geleceğini sözlerine ekledi.

Sistem Nasıl Çalışacak?

Proje Yürütücüsü Doç. Dr. Bahattin Türetken, Terahertz Görüntüleme Sisteminin görüntülenecek hedefe herhangi bir sinyal göndermeden çalıştığını söyledi. Hedef üzerindeki gizlenmiş nesnelerin kozmik arka plan ışımasından kaynaklanan yayınımların terahertz frekans bandında çalışan hassas bir alıcı sensör dizisi ve akıllı algoritmalar kullanılarak elde edildiğini belirtti. Sistemin aşırı sis altında görüntüleme yapabilecek kabiliyette olduğunu anlatan Türetken, “Farklı biyolojik, kimyasal ve patlayıcı maddelerin izleri 0,1-3 terahertz frekans bandında elde edilecek ve üzerinde tehlikeli obje taşıyan insanlar güvenli bir uzaklıktan tespit edilecek. 2015 yılında tamamlanarak teslim edilecek proje kapsamında Terahertz Dalga Üreteci ile Spektroskopik Algılama Prototipi ve Terahertz Görüntüleme Prototipi geliştirilecek.” diye konuştu.

Türkiye Terahertz Teknolojilerinde Söz Sahibi Olacak

TÜBİTAK MAM Malzeme Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Bahadır Tunaboylu, milimetre ve terahertz konusunda projeler geliştirdiklerini ve bu projelerle dünyada bakir bir alan olan terahertz teknolojilerinin ülkemize kazandırılacağını söyledi. Terahertz teknolojilerinin insanlığın yaşamına etki edecek 10 teknolojiden biri olduğuna değinen Türetken, ülkemizin bu boşluğu doldurmasının zorunluluğunu dile getirdi. Bu amaçla TÜBİTAK Gebze yerleşkesinde Mikrodalga ve Terahertz Teknolojileri Araştırma Laboratuvarı (MiLTAL) kurduklarını belirtti. MİLTAL bünyesinde elbise arkası görüntüleme teknolojileri, biomedikal uygulamalar, yüksek hızlı kablosuz veri linkleri, milimetre ve terahertz anten çalışmaları, gıda kalitesi ve güvenliği için çalışmaların yanı sıra büyük platformların prototip modellerinin radar kesit alanlarının ölçülebildiği bir test altyapısının da bulunduğuna dikkat çekti.

Terahertz Nedir?

Elektromanyetik spektrumun mikrodalga ile kızıl ötesi bölgenin arasına denk gelen bir aralıkta bulunan yaklaşık kağıt kalınlığı boyutlarında dalga boyuna sahip ışınımlara terahertz ışınımı deniliyor.

29.08.2013