Su Kabağının Genleri Korumaya Alındı

-A +A
Bilim adamları, 12 bin yıldır bilinen gıda, süs eşyası, müzik aleti gibi çok farklı kullanım alanlarına sahip su kabağının genetik kaynaklarını korumak amacıyla özel bir proje geliştirdiler. Proje, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından desteklenerek hayata geçirildi.
 
Su kabağının genetik kaynaklarını korumak amacıyla hazırlanan "Türkiye Su Kabaklarının Toplanması, Morfolojik ve Moleküler Markırlarla Karekterizasyonu" başlıklı projeyi, Erciyes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halit Yetişir, Biyoteknoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Kahraman Gürcan ve Mersin Erdemli Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Müdürlüğü'nden Ziraat Mühendisi Nihal Denli hayata geçirdi.
 
2.5 yıl boyunca titizlikle yürütülen çalışmalarda, Türkiye ve yurtdışında tarım kurumlarına ulaşılarak veya su kabağı ekimi yapılan alanlar gezilerek, 38'i yurtdışından toplam 418 farklı su kabağı çekirdeğine ulaşıldı.
 
Proje; gıda, süs eşyası, müzik aleti gibi çok farklı kullanım alanlarına sahip su kabağının azalan kullanımına karşı tekrar yetiştirilmesi ve tüketiminin yaygınlaştırılması için yapılacak çalışmalarda veri olarak kullanılacak.
 
Projenin araştırma ayağında yer alan Mersin Erdemli Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Müdürlüğü'nde görevli Ziraat Mühendisi Nihal Denli, 12 bin yıldır varlığı bilinen su kabağının Türkiye'de çok farklı bölgelerde farklı amaçlarla yetiştirildiğini, bu nedenle de son derece zengin bir genetik
çeşitliliğe sahip olduğunu söyledi.
 
Son dönemlerde su kabağı kullanımı ve buna bağlı olarak yetiştiriciliğinin azaldığını ifade eden Denli, kaybolmaya yüz tutmuş su kabağının genetik kaynaklarını toplamak ve koruma altına almak amacıyla projenin hayata geçtiğini kaydetti.
 
Su kabağının genetiğini içeren çekirdekleri 3 yıl süren çalışma sonucunda topladıklarını, yurtiçi ve yurtdışından 418 çekirdeğe ulaştıklarını ifade eden Denli, şunları söyledi:
 
"Ülkemizde bu tür üzerinde çalışmalar yok denecek kadar az. Gelecek kuşaklara aktarılmak üzere bu çalışma yapıldı. Türkiye'nin su kabağı genetik kaynaklarını yansıtacak bir şekilde toplama işleminin yapılması,  toplanan materyallerin aynı koşullarda karakterize edilerek çekirdek koleksiyonun oluşturulması, bundan sonra yapılacak bütün çalışmalara altyapı oluşturacak."
 
Yeni Araştırmalara Işık Tutacak
 
Denli, su kabağının olgunlaşmamış meyvelerinin haşlanarak, kızartılarak ya da dolması yapılarak tüketildiğini, aynı zamanda su kabı, gıda saklama kapları, kap-kacak, müzik aleti, dekoratif amaçlı ve balık ağlarında yüzeyde tutucu olarak kullanıldığını belirtti.
 
Su kabağının karpuz bitkisine anaç olarak da kullanıldığını ve iyi uyuşma gösterdiğini ifade eden Denli, "Su kabağı ülkemizde çok farklı amaçlarda ve çeşitlilikte kullanılıyor. Sebze kalitesi, anaçlık durumu, kabakgil hastalık ve zararlılarına dayanıklılık durumu, süs eşyası olma özellikleri, tıbbi bitki boyutu gibi kullanımları göz önünde bulundurulunca gerçekleştirdiğimiz projeyle yapılacak yeni projelere ışık tuttuğumuzu düşünüyorum" dedi.
01.07.2015 Başarı Hikayeleri, Akademik Başarı Hikayeleri