Türkiye’nin akademik alandaki Ar-Ge faaliyetlerini yürüten TÜBİTAK Araştırma Destek Programları Başkanlığı’na (ARDEB) önerilen proje sayısı son 2 yılda rekor sayıda arttı. 2013’de bir önceki yıla göre yüzde 26 artış gösteren proje sayısı 7 bin 813’e ulaştı.
Ülkemizdeki Ar-Ge kapasitesini artırmak amacıyla çalışmalarını sürdüren ARDEB, 8 farklı araştırma programıyla akademisyenler, özel sektör ve kamuda çalışan araştırmacıların projelerine geri ödemesiz destek veriyor. Türkiye’nin öncelikli alanlarındaki Ar-Ge projelerini destekleyen ARDEB, başlangıç projelerine, ulusal çaptaki yeni fikir ve ürünlere, genç araştırmacıların kariyerlerini geliştirme amaçlı projelerine de önemli destek imkanları sunuyor.
ARDEB’in yürüttüğü destek programları hakkında bilgi veren TÜBİTAK Başkan Yardımcısı Doç. Dr. M. Necati Demir, yeni destek programları, tanıtım faaliyetleri ve süreçlerde yapılan iyileştirmelerin etkisiyle son yıllarda proje başvuru sayısında önemli bir artış gerçekleştiğini açıkladı. 2003 yılında ARDEB’e 867 proje önerildiğini hatırlatan Demir, “Bu yıl sayı yaklaşık 10 kat artarak 7 bin 813’e yükseldi. Özellikle son iki yılda rekor sayıda başvuru geldi. 2013’de ARDEB’ e önerilen proje sayısı bir önceki yıla göre yüzde 26 artış gösterdi. 2012 yılında da yine benzer bir artış oranı gerçekleşmişti. Asıl önemli olan gelişme ise, Türkiye’nin neredeyse tamamından akademik proje başvuruları almaya başladık. Bu Ar-Ge kültürünün son dönemde ülke genelinde yayılması açısından büyük önem arz ediyor. Her yıl proje başvuru sayısında yüzde 25’lik artış sağlamayı hedefliyoruz.” dedi.
Destek Verilen Proje Sayısı Yüzde 47 Arttı
Başvuru sayısı kadar desteklenmeye karar verilen proje sayısında da ciddi artış olduğunu ifade eden TÜBİTAK Başkan Yardımcısı Demir, 2013’de desteklenen proje sayısında yüzde 47’lik bir artış olduğunu belirtti. Geçen sene 1.131 projenin desteklendiğini ifade eden Demir, bu yıl sayının 1.665’e yükseldiğini açıkladı. Demir, 10 yıl önce projelerde 7,45 Milyon TL harcama gerçekleşirken, 2013 yılında bu rakamın 46 kat artarak, 347 Milyon TL’ye ulaştığını vurguladı.
2014 Hedefi 9 Bin Proje Başvurusu
ARDEB olarak, geliştirilen yeni destek mekanizmaları ile birlikte kaliteli, adil ve şeffaf bir hizmet süreci gerçekleştirmek amacı ile çalıştıklarını ifade eden Demir, ülkemizin Ar-Ge destekleri açısından altın bir dönemden geçtiğini, bu sene 9 binin üzerinde proje başvurusu beklediklerini belirtti. Demir, tüm araştırmacılarımızı bu desteklerden faydalanmaya davet ederek, 2014 senesinin araştırıcılar açısından başarılı bir yıl olarak gerçekleşmesi temennisinde bulundu.
30 Bin Akademisyene TÜBİTAK Destekleri Anlatıldı
2012 yılından itibaren üniversitelerde tanıtım ve bilgilendirme toplantıları düzenleyen ARDEB, 126 farklı üniversitede gerçekleştirdiği 195 toplantıda 30 bin akademisyene TÜBİTAK’ın destek programlarını anlattı. Üniversitelerin yanı sıra araştırma enstitüsü, eğitim hastaneleri ve kalkınma ajanslarında da benzer etkinlikler düzenlendi.
Yeni destek programlarının da eklendiği 56 bin ARDEB tanıtım kitapçığı 141 üniversite rektörlüğüne gönderildi. Ayrıca, 3001 ve 1005 programlarının tanıtıldığı 7 bin poster de aynı üniversitelere iletildi.
Kamu Kurumlarına Ar-Ge Desteği
Ulusal açıdan büyük bütçeli projelerin desteklenmesi amacıyla, yerli elektrikli araç, milli haberleşme uydusu ve biyobenzer ilaçların yerli olarak geliştirilmesi ve üretimi konularında çağrılara çıkıldı ve bu çağrılara çok sayıda proje başvurusu yapıldı. Benzer şekilde, savunma projelerine de ağırlık veren ARDEB, F-16’larda kullanılan elektronik harp sistemlerinin milli olarak tasarlanması ve geliştirilmesi konusunda da çağrıya çıktı.
2013’de İki Yeni Destek Programı
Bu sene içerisinde ulusal destek programlarına ilave olarak, 1005 ve 3001 kodlarıyla iki yeni destek programı daha yürürlüğe girdi.
1005 “Ulusal Yeni Fikirler ve Ürünler Araştırma Destek Programı” ile dışa bağımlılığı azaltacak katma değeri yüksek ürünler geliştirilmesine yönelik fikirlerin desteklenmesini amaçladıklarını belirten Demir, kısa tanıtım süresine rağmen 2013-2 döneminde bu destek programına 80 proje önerisi geldiğini belirtti.
TÜBİTAK olarak ülkemizdeki Ar Ge kapasitesini artırmak amacıyla da çalışmalarını sürdürdüklerini belirten Demir, daha fazla sayıda öğretim üyesinin araştırma alanına çekilebilmesi amacıyla oluşturulan ve sadece daha önce ARDEB projesi yürütmemiş araştırmacıların başvuru yapabildikleri, bir diğer destek programı olan 3001 “Başlangıç Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı”na olan ilginin yoğun olduğunun altını çizerek son 4 ay içerisinde 332 proje başvurusu gerçekleştiğini ifade etti.
Demir, geçen sene uygulamaya alınan 1003 “Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı” kapsamında da bu sene içerisinde 31 çağrı başlığında 1.364 proje başvurusu alındığı ve bundan sonra da araştırıcılarımızın hedef odaklı büyük bütçeli projelerinin artan oranda desteklenmesine devam edileceğinin müjdesini verdi.
Proje Performans Ödülü Uygulamaya Konuldu
Doç. Dr. Demir, 2013 senesi içerisinde uygulamaya konan en önemli mekanizmalardan birisinin Proje Performans Ödülü (PPÖ) olduğunu aktardı. Bu ödül ile sonuç odaklı, yüksek çıktılı projelerin hedeflendiğini ve başarılı bilim insanlarının teşvik ikramiyelerine ek olarak ayrıca ödüllendirileceğini belirtti. PPÖ ile projelerin çıktılarının belli bir algoritma dahilinde hesaplanarak araştırmacıların bitirdikleri projeler için 100 bin TL’ye kadar ödül alabilmelerinin mümkün olabileceğini belirten Demir, bu ödüle hak kazanan araştırmacılara ilk ödemelerinin yapıldığını söyledi.
ARDEB Forum Portalı Hizmete Açıldı
Bu sene içerisinde gerçekleşen yeni bir hizmet süreci olarak, ARDEB ile ilgili her türlü fikrin tartışılacağı, yaşanan süreçlerle ilgili bilgi ve deneyim alışverişinin yapılabileceği forum platformu kuruldu. Bu platforma ARDEB’le birlikte, BİDEB, TEYDEB, BİTO ve UİDB de dahil edildi. ARDEB-ETAP tarafından yönetilen forum portalına 23 Aralık 2013 itibari ile 7 bin 700 üye, 355 konu başlığında 1670 mesaj gönderdi.
08.01.2014
Destekler, Akademik, Ulusal Destek Programları