Page 28 - TÜBİTAK Bülten / Sayı 137 - Mayıs 2013

28
Kaçak Akaryakıt TÜBİTAK’ın
Gezici Marker Cihazıyla Anında
Belirlenecek
Akaryakıt kaçakçılığıyla
mücadelede kullanılan ulusal
marker denetimleri artık gezici
ölçüm cihazları ile yerinde ve
hızlı bir şekilde yapılacak.
TÜBİTAK’ın ulusal market referans
cihazını gezici hale getirdiği
GUMREF isimli araç ile kaçak
akaryakıtın yanı sıra akaryakıt içine
karıştırılan madeni yağ da anında
tespit edilecek.
TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü (UME) tarafından Ener-
ji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) için ulusal marker
geliştiriliyor. Akaryakıt şirketlerine dağıtılan ve kimyasal
bir işaret olarak bilinen ulusal marker, kaçakçılığın ve vergi
kaybının önlenmesi, uygunsuz akaryakıttan dolayı araçların
zarar görmemesi amacıyla 7 yıldır kullanılıyor. UME labo-
ratuvarlarında tamamen yerli imkanlarla geliştirilen ulusal
marker denetimlerinde yeni bir dönem başladı. Şimdiye ka-
dar yapılan operasyonlarda ele geçirilen akaryakıtın kaçak
olup olmadığı, ulusal marker cihazlarının bulunduğuBölge
Referans Laboratuvarlarındaki incelemeler sonucu anlaşılı-
yordu. Saha denetimlerinin referans cihazla yapılması ve öl-
çüm sonuçlarının hızlı ve yerinde alınabilmesi amacıyla ulu-
sal marker referans cihazı gezici hale getirildi.TÜBİTAK UME
ve ZİVAK teknoloji firmasının işbirliğiyle geliştirilen Gezici
Ulusal Marker Referans Cihazı (GUMREF) adı verilen bu araç-
lar ile akaryakıt kaçakçılarına göz açtırılmayacak.
Tamamen Türkiye’de tasarlanan ve yazılımı Türk mühen-
disler tarafından geliştirilen GUMREF’den iki adet üretildi.
Dünyada ilk kez ulusal marker denetimini gezici hale getiren
araçların biri TÜBİTAK UME tarafından araştırma amaçlı kul-
lanılacak. Diğer araç ise EPDK’nın kullanımına sunuldu. Talep
doğrultusunda yeni GUMREF’ler devreye alınacak.
Araçta Türkiye’nin ilk yerli yazılımına sahipLC-MS/MC ci-
hazı bulunuyor. Projenin gizliliği açısından yazılım kodları
TÜBİTAK tarafından kontrol ediliyor ve istendiğinde yazılım
kilitlenebiliyor. GUMREF ölçüme başlamadan numune hazır-
lığını tamamen kendisi yapıyor. Kullanıcı sadece numuneyi
tanımlayan bilgileri sisteme tanıtıyor. Numune hazırlama
sistemi de tamamen Türkiye’de geliştirildi. GUMREF hareket
halindeyken kendini şarj edebiliyor ve bu şarj4 saat boyunca
denetlemeler sırasında kullanılıyor. Ölçüm alanı kamera ile
kayıt altına alınıyor.