Page 45 - TÜBİTAK Bülten / Sayı 132 - Aralık 2012

TÜBİTAK Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB) tarafından yürütülen
1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı kapsamında
destek alan Avcı, petrokimyanın hammaddesi olan ‘sentez gazı’ alanında önemli bir
proje geliştirdi. Akaryakıt ve türev ürünlerin ham petrol bağımlılığı olmadan sentez
gazına dönüştürülmesinde büyük öneme sahip sentez gazı, doğal gazın oksijen ve
su buharı ile yüksek ısı da reaksiyona girmesiyle üretiliyor. Doğal gazın oksijen ve su
buharı ile yüksek ısıda gerçekleşen bu reaksiyonda reaktörden kaynaklanan ısı
zafiyeti yaşanıyor. Reaktördeki bu ısı iletim zafiyetine odaklanan Doç. Dr. Avcı,
bilgisayar destekli ve deneysel yöntemlerle yürütülen çalışmalarda, sentez gazı ve
hidrojen üretimlerinin yapılabileceği katalitik mikrokanal reaktörün daha düşük
enerji girdisiyle yapılmasını başardı. Yeni tasarlanan dolgu yatak reaktörleriyle
normalde 1000 derecede gerçekleşen sentez gazı üretim ısısı 650 dereceye kadar
indirildi. Sonuç olarak yüzde 45 daha düşük enerjiyle sentez gazı üretildi. Avcı, “Bu yeni tasarım ve çalışmanın ticari
ölçekte sonuçları henüz elde edilmemiş olmamasına rağmen, geliştirilen teknikler ile orta ve büyük ölçekli, enerji
verimliliği yüksek reaktörlerin tasarımı yolunda önemli bilgi birikimi oluştu. Ticari olarak kullanılmaya başlandığında
ise petrokimya sektörünün enerji maliyetlerini aşağıya çekecektir” dedi.
TÜBİTAK’tan 350 Bin TL Destek
Mikrokanal reaktörlerinin geleceğin üretim sürecinde çok önemli bir yere sahip olması bekleniyor. Geçmişi 2000’li
yılların başına dayanan mikrokanal reaktörleri alanında dünyada çalışan sayılı gruplar var. Ülkemizde ise ilk defa
Boğaziçi Üniversitesi Kimya Mühendisliği bölümünde Doç. Dr. Ahmet KerimAvcı, 2009 yılında doktora ve yüksek lisan
öğrencileriyle birlikte bu projeye başlama kararı almış. Mikrokanal reaktörlerinde çalışma yapabilmek için gerekli
destek ise TÜBİTAK Araştırma Destek Programları Başkanlığı’nca (ARDEB) sağlanmış. “Katalitik Sentez Gazı Üretiminin
Mikro Akış Koşullarında İncelenmesi” projesi Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı (1001)
kapsamına alınarak 350 bin lira hibe desteği verilmiş.
Avcı: “TÜBİTAK’ın Desteği Olmasaydı Projeyi Yapamazdık”
Doç. Dr. Avcı, projenin yürütülmesinde TÜBİTAK’ın desteğine dikkat çekerek şunları söyledi: “Proje çalışmalarına
başlayabilmemiz için kritik öneme sahip iş istasyonu, hesaplamalı akışkanlar dinamiği yazılımları, gaz kromatografi
cihazı, sıvı/gaz akış kontrol sistemleri ve diğer teçhizatlar gerekiyordu. Bunları biz kendi imkanlarımızla yapamazdık.
Bu amaçla ARDEB’e başvurduk ve 350 bin lira maddi destek aldık. Proje yeni bir alanda yapıldığı için, özellikle deneysel
çalışmaların ilk dönemlerinde, yüksek harcamalar gerektiren birçok deneme yaptık. TÜBİTAK’ın sağladığı bütçe ile bu
aşamalarda hiçbir maddi sorunla karşılaşmadık. TÜBİTAK seyahat bütçesi ile de projemizi uluslararası kongrelerde
temsil etme şansını yakaladık. TÜBİTAK’ın yanı sıra projemize Boğaziçi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri ve
Türkiye Bilimsel Akademisi de destekte bulundu.”
Uluslararası Konuşma, Sunum ve Ödüller
Projeden elde edilen sonuçlar, alanlarında önemli yere sahip dergilerde yayınlandı, çalışmalar hakkında uluslararası
konuşma ve sunumlar yapıldı. Dr. Avcı’nın yürütmüş olduğu araştırma faaliyetleri, aralarında ODTÜ Prof. Dr. Mustafa N.
Parlar Eğitim ve AraştırmaVakfı, AraştırmaTeşvik Ödülü, Feyzi Akkaya Bilimsel Etkinlikleri Destekleme Fonu - Eser Tümen
Üstün Başarı Ödülü, Boğaziçi Üniversitesi Vakfı - Araştırmada Üstün Başarı Ödülü ve Türkiye Bilimler Akademisi - Üstün
Başarılı Genç Bilim İnsanı Ödülü (TÜBA-GEBİP) gibi ödüllere layık görüldü.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Aralık 2012
43