TÜBİTAK Teleskobuyla "Zonklayan" Yıldız Keşfedildi

-A +A

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Ulusal Gözlemevi’nin teleskobuyla yeni bir yıldız keşfedildi. Keşfedilen yeni yıldızın yüzeyinde adeta kalp çarpması şeklinde gerçekleşen renk değişim hareketleri nedeniyle bu tür “zonklayan yıldız” olarak biliniyor.

İstanbul Üniversitesinden Yrd. Doç. Dr. Sinan Aliş önderliğindeki bir grup araştırmacının, başka bir yıldızı takip ettikleri sırada, titreşimleriyle fark ettikleri yeni yıldızın türü, “Delta Scuti” olarak tanımlanıyor. Kutup Yıldızının da içinde bulunduğu Küçük Ayı adlı takımyıldızında yer alan yeni yıldızın yüzey sıcaklığı da güneşe benzer şekilde 6 bin Kelvin olarak belirlendi.

İç yapılarındaki kararsızlıklar nedeniyle üç saatlik aralıklarla yarıçaplarını artırıp azaltan Delta Scuti yıldızları, dönemli bir şekilde şişip büzülüyorlar. Bu sırada, yıldızın büyüklüğü artarken, yoğunluğu azalıyor, sıcaklığı artıyor. Sıcaklığın artması ise yıldızın parlaklığını önemli ölçüde arttırıyor. Astronomlar bu parlaklık artış azalış düzeninden yıldızın "zonklayan yıldız" olduğunu anlayabiliyorlar.

Uluslararası Astronomi Birliği'nin (IAU) yıldızlar bülteninde yayınlanmak üzere kabul edilen “Zonklayan Yıldız”, araştırmacılar tarafından ayrıntılı olarak incelenecek ve parlaklık değişimleri takip edilecek.

Zonklayan Yıldızlar, türleri itibarıyla gökbilimcilerin diğer yıldızların içyapı ve evrimlerini anlamalarında büyük rol oynuyor. Farklı kütle, kimyasal kompozisyon ve yaştaki yıldızların, fiziksel özellikleri ile bunların evrim üzerindeki etkileri, zonklayan yıldızların gözlemleriyle elde edilen birikim sayesinde anlaşılıyor. Bu sebeple her yeni zonklayan yıldız, sahip olduğu farklı özelliklerle yıldız evrim modellerinin sınanmasına ve iyileştirilmesine yardımcı oluyor.

Küçük Ayı takımyıldızında en son keşfedilen ve "BB UMi" olarak adlandırılan yıldızdan sonra; Türk araştırmacılar tarafından keşfedilen yeni yıldıza da büyük olasılıkla "BC UMi" adının verilmesi bekleniyor.

08.09.2017