25
TÜBİTAK
T ü r k i y e B i l i m s e l v e T e k n o l o j i k A r a ş t ı r m a K u r u m u
Yüksek Kaliteli Kuru Kayısı İçin Kükürtleme,
Kurutma ve Depolama Sistemleri Geliştiriliyor
TÜBİTAK MAM Gıda Enstitüsü yürütücülüğünde, 1 Şubat
2014 tarihinde başlayan “Yüksek Kaliteli Kuru Kayısı Üretimi
için Kükürtleme, Kurutma ve Depolama Sistemlerinin Geliş-
tirilmesi” konulu TÜBİTAK 1007 projesi; kamu (TAGEM-Kayısı
Araştırma Enstitüsü), özel sektör (Gökser Makine), Üniversite
(İnönü Üniversitesi) işbirliği ile TÜBİTAK MAM’da Gıda Ensti-
tüsü, Kimyasal Teknoloji Enstitüsü ve Enerji Enstitüsü’nün
ortak çalışmaları ile devam ediyor.
Proje ile, hijyenik ve standart özelliklerde yüksek kaliteli
kayısı üretimi hedefi ile kontrollü ve homojen kükürtleme
ve güneş enerjisi destekli hijyenik, hızlı kurutma sistemleri
geliştirilmesi amaçlanıyor. Proje kapsamında, çoklu disip-
liner yaklaşımla, konusunda uzman araştırmacılar görev
alıyor ve laboratuvar ve pilot ölçekte çalışmaların yanı sıra,
saha denemeleri ile ortak çalışmalar yürütülüyor.
Proje kapsamında;
• Kurutmalık kayısı çeşitlerinin fizyolojik ve biyokimyasal
ve kalite özelliklerinin belirlenmesi,
• Kükürtleme ve Kurutma Sistemleri tasarımı için gerekli
verilerin elde edilmesi ve tasarımlarının yapılması,
• Sistemlerinin modüler prototiplerinin pilot ölçekte ima-
latı ve optimizasyonlarının gerçekleştirilmesi,
• Farklı kükürt düzeylerinde kurutulan kayısıların kalite-
lerinin en az 1 yıl boyunca korunabilmesi için destekleyici
yöntemler, ambalajlama ve depolama koşullarının geliştiril-
mesi faaliyetleri yürütülmektedir.
Türkiye, kurutulmuş ürünlerde, kuru üzümden sonra en
fazla geliri kuru kayısıdan sağlamakta ve ihracatından yılda
yaklaşık 300.000 milyon dolar gelir elde etmektedir. Dünya
kuru kayısı ihracatında birinci sırada olan ülkemiz, bu ürü-
nün dünya piyasalarındaki fiyatını belirleyememektedir.
İhracat miktarı artmasına karşın kalitede yaşanan sorunla-
ra da bağlı olarak elde edilen gelirde düşüş yaşanabilmek-
tedir. Dünya kayısı pazarının toplam değerinin 6 milyar
Dolar olduğu göz önünde bulundurulduğunda, kayısıdan
elde ettiğimiz yaklaşık 300 milyon Dolar gelirin en az 5 kat
daha fazla olması gerekmektedir. Kayısı işleme koşullarının
iyileştirilmesi ve devamında katma değeri yüksek ürünler
elde edilmesi ise gelirimizin artırılması yolunda yapılması
gereken en önemli aşamalardandır. Bu proje ile, ihracatta
kükürtleme ve kurutma kaynaklı yaşanan kalite sorunları-
na çözüm üretilmiş ve yüksek kalitede kuru kayısı üretimini
sağlayacak kontrollü ve hijyenik üretim yapılabilecek, enerji
ve çevre dostu sistemler geliştirilmiş olacaktır.
Proje ile, hijyenik ve
standart özelliklerde
yüksek kaliteli kayısı üretimi ile kon-
trollü ve homojen kükürtleme ve güneş
enerjisi destekli hijyenik ve hızlı kurut-
ma sistemleri geliştirilmesi
amaçlanıyor.
