El Titreten Gene Suçüstü!
Romanların Bestesini Yapan Algoritma
Müzik ve edebiyat, kökenleri ortak olduğu düşünülen ve
hâlâ birbirini etkilemeye devam eden iki sanat dalı. Müzik
de edebiyat gibi çoğu zaman hikâye anlatmak için kullanılır.
Hiçbir söz içermeyen enstrümantal müzik parçaları bile çoğu
zaman duyguları ifade etmenin güzel bir yoludur. Özellikle
klasik batı müziği eserlerinin birçoğunun romansı besteler
olduğu söylenebilir. Hannah Davis ve Saif M. Mohammad
adlı iki araştırmacı, müzik ile edebiyat arasındaki yakın iliş-
kiyi bir adım daha öteye götürecek bir algoritma geliştirdi.
Transprose adı verilen algoritma edebî eserlerin analizini
yaparak eserin bestesini yapıyor. E-kitaplar ya da sinema
eserleri için müzik parçaları üretmek de dâhil olmak üzere
pek çok alanda kullanılabilecek olan algoritmanın nasıl ça-
lıştığını anlamak için müzik ile ilgili birkaç temel bilgi yeterli.
Dünya nüfusunun yaklaşık %1’inin elleri titriyor. Avrupa
Birliği ülkelerinde 14 milyon kişi, ABD’de 10 milyon kişi, ül-
kemizde ise 1,5-2 milyon kişi bu dertten muzdarip. Hepsinin
ortak özelliği esansiyel tremor yani el titremesi hastalığı.
Bilkent Üniversitesi, Washington Üniversitesi, Hacettepe
Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakül-
tesi araştırmacılarından oluşan bir ekip tarafından yapılan
çalışmayla Parkinson ve esansiyel tremor hastalıklarından
sorumlu bir gen ilk kez tespit edildi.
Proje sürecini ve elde edilen bu önemli sonuç ile ilgili
merak ettiklerimizi proje ekibinden Bilkent Üniversitesi Fen
Fakültesi Dekanı ve Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü
öğretim üyelerinden Prof. Dr. Tayfun Özçelik’e ve Ulusal Na-
noteknoloji Araştırma Merkezi’nden Doç. Dr. Ayşe Begüm
Tekinay’a sorduk.
43
