42
BilimTeknik
Dergisinde
Bu Ay...
Dünyamızın atmosferi giderek ısınıyor. Küresel ısınma
olarak adlandırılan bu olayın en büyük sebebi atmosferin
bileşimindeki insan kaynaklı değişiklikler. Küresel ısınmaya
sebep olan ve sera gazları olarak adlandırılan gazlardan biri
de CO2 (karbondioksit). Bilimsel çalışmalar küresel ısınma
ile atmosferdeki CO2 derişimi arasında doğrusal bir ilişki
olduğunu gösteriyor. Buzul çağları sırasında atmosferde-
ki CO2 derişimi 200 mg/lt'ye kadar düşerken buzul çağları
arasındaki dönemlerde 280 mg/lt'ye kadar çıkıyor. Bu da bu-
zul çağları sırasındaki ve buzul çağları arasındaki dönemler
arasında atmosferdeki CO2 miktarında 170 milyar tonluk bir
değişim yaşandığını gösteriyor. Okyanuslardaki CO2 mikta-
rının atmosferdeki CO2 miktarından 60 kat daha fazla oldu-
ğu düşünülürse, atmosferdeki CO2 miktarında bu büyüklük-
Demir Hipofezi
te değişiklikler yaşanırken okyanuslardaki CO2 miktarının da
değişmesi kaçınılmaz. Atmosfer ve okyanuslar arasında CO2
geçişini sağlayan iki süreç var. Bu süreçler fiziksel pompa ve
biyolojik pompa olarak adlandırılıyor. Fiziksel pompa çözü-
nürlük ile ilgili bir süreç. Atmosferdeki CO2 miktarı arttığı za-
man CO2 basıncı da arttığı için daha fazla CO2'nin okyanus
sularında çözünmesi mümkün olur. Böylece atmosferdeki
CO2'nin bir kısmı okyanuslara geçer. Atmosferdeki CO2 mik-
tarı azaldığı zaman ise okyanuslardan atmosfere CO2 geçişi
olur. Biyolojik pompa ise okyanuslardaki canlı yaşamı ile ilgi-
lidir. Metabolizmalarında CO2 kullanan canlıların okyanus-
larda nüfusu arttığı zaman sularda çözünmüş halde bulunan
CO2 derişimi azalır. Bunun sonucunda da atmosferden ok-
yanuslara CO2 çekilir.
1...,32,33,34,35,36,37,38,39,40,41 43,44,45,46,47,48