Page 9 - TÜBİTAK Bülten / Sayı 125 - Mayıs 2012

istiyoruz. Mevlana’nın dediği gibi ‘ne olursan ol yine gel’ diyoruz. Dışarıya gidin, yeni bilgiler
öğrenin, biraz kalın ve sonra geri dönün. Beyin göçü gibi duruyor ama öyle değil. Artık beyin
göçü için ciddi teşvikler sunuluyor. Rekabet kızıştı. Pastadan pay almak için iyi olmak lazım.”
“Beyinler değer göreceğini anlayınca geri dönüyor”
ABD’de çok sayıda bilim insanımızın olduğuna işaret eden Çengel, Amerika’da her kurumda
mutlaka bir Türk bilim insanına rastlandığını ifade etti. Kendisinin de 1977 yılında ABD’ye gittiğini
belirten Çengel, uzun yıllar öğretim üyeliği yaptığını, yazdığı kitapların dünyada ve Türkiye'de
okutulduğunu söyledi. ABD’deki çalışmalarının ardından Türkiye’ye dönüş yaptığını kaydeden
Çengel, “Türkiye'ye dönmemde birinci etken aile, ikincisi ise değişen ortam. Türkler ve yabancılar
ABD’de kendilerini hür hissediyorlar ama artık Türkiye’de çok değişti. Kültür seviyesi çok yükseldi.
Artık herkes istediğini yapabiliyor. Beyinlere değer veriliyor. Eskiden beyinler tehlike olarak kabul
ediliyordu. Düşünen kafalar tehlikeli kafalardı. Onlar bayağı bir değişti. Değer veriliyor, teşvik
ediliyorlar. Bu ortam bizi de cezbetti, gelelim bir bakalım dedik. Baktık ki ortam güzel kalmaya
karar verdik. Benim gibi zaten çok kalan var. Yaklaşık 120 Türk var. Ülkemizdeki imkanları
öğrenmek için bizden bilgi isteyenlerde var. Beyinler değer göreceğini anlarsa dönmeye hazırlar”
şeklinde konuştu.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Mayıs 2012
7
anlamıyla partnerlik yaptı ve kolaylaştırıcı rol oynadı.
Sosyal bilimler için konuşacak olursak, ben yurt
dışındaki araştırmacılarımızın Türkiye’ye dönmesini
öneririm. Çünkü sosyal bilimler alanında henüz
doktorayı bitirmiş kişiler için, ABD’de bu kapsamda ve
4 senelik çok fazla destek mevcut değil. Marie Curie
Kariyer Gelişim Desteği’nin miktarı ise gayet iyi ve
desteğin kullanımı çok kolay”dedi.
Araştırma için çok iyi destekler var
2001 yılında yurt dışına giden Nejan Huvaj Sarıhan, University of Illinois at
Urbana-Champaign’de Geoteknik Mühendisliği anabilim dalında, heyelanlar üzerine doktora
yaptı. Avrupa Birliği Marie Curie Kariyer Gelişim Destekleri ile 2009 yılında Türkiye’ye dönen
Sarıhan, ODTÜ İnşaat Mühendisliği bölümünde zemin mekaniği ve geoteknik mühendisliği
alanında araştırmalar yapıyor, yurt dışında edindiği bilgi ve tecrübeleri öğrencileriyle
paylaşıyor. Araştırmacılar için Türkiye’de çok sayıda destek imkanı olduğuna değinen Sarıhan,
şöyle devam etti:“Yurt dışındaki araştırmacı arkadaşlarımızın bazı çekinceleri oluyor.
Düşündükleri gibi bir ortam olmadığını geldiklerinde görecekler. Türkiye’de araştırma ortamı
açısından birçok araştırma ve seyahat desteği mevcut ve istediğiniz ortamı yaratmaya yönelik
çalışmak da sizin elinizde. Ben Türkiye’ye döndüğümden beri Amerika’daki arkadaşlarıma
burada yaptıklarımı ve imkânları anlatıyorum. Çok şaşırıyor ve seviniyorlar bu tür imkânların
var olduğunu duyunca. Bence bunların bilinmesi çok önemli ve TÜBİTAK’ta bu konuda‘Hedef
Türkiye’gibi etkinliklerle gidip yurt dışında bu imkânları anlatmakla çok önemli bir iş yapıyor.”